Myasterix

Wat is Myasterix?
Myasterix was een vijfjarig project (2013-2018) dat de klinische veiligheid, immunogeniciteit en de doeltreffendheid van een therapeutisch vaccin voor myasthenia gravis (MG) testte in een klinische geneesmiddelenstudie. Andere auto-immuunziektes die met zo'n vaccin behandeld zouden kunnen worden zijn multiple sclerosis (MS), diabetes, rheumatoid arthritis en systemische lupus erythematodes (SLE).
Aan het project werkten vijf bedrijven mee, waaronder CuraVac Europe en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Het project werd gefinancierd door de Europese Commissie voor een bedrag van 6.000.000 euro.
Myasterix was een vijfjarig project (2013-2018) dat de klinische veiligheid, immunogeniciteit en de doeltreffendheid van een therapeutisch vaccin voor myasthenia gravis (MG) testte in een klinische geneesmiddelenstudie. Andere auto-immuunziektes die met zo'n vaccin behandeld zouden kunnen worden zijn multiple sclerosis (MS), diabetes, rheumatoid arthritis en systemische lupus erythematodes (SLE).
Aan het project werkten vijf bedrijven mee, waaronder CuraVac Europe en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Het project werd gefinancierd door de Europese Commissie voor een bedrag van 6.000.000 euro.

Hoe zou het vaccin werken?
De werking van het experimentele vaccin kan worden verbeeld in het plaatje (rechts). Uit het donkerblauwe epitoop ontstaan de antilichamen tegen de AChR. Het lichtblauwe synthetische peptide dat in het vaccin zit bindt met het epitoop en maakt een anti-antilichaam, dat het antilichaam blokkeert.
De werking van het experimentele vaccin kan worden verbeeld in het plaatje (rechts). Uit het donkerblauwe epitoop ontstaan de antilichamen tegen de AChR. Het lichtblauwe synthetische peptide dat in het vaccin zit bindt met het epitoop en maakt een anti-antilichaam, dat het antilichaam blokkeert.
Tijdens testen met honden met spontane MG bleek dat deze peptiden de spierzwakte verbeterden of zelfs voorkwamen en dat het percentage proefdieren dat in remissie ging, maar liefst steeg tot 75% (in vergelijking met een normaal percentage van 17%). Het is zelfs zo dat 100% van de gevaccineerde honden in remissie ging, tot ze uiteindelijk van ouderdom stierven. 25% van de honden stierf immers tijdens het onderzoek aan aspiratiepneumonie voor hun vaccinatieschema afgewerkt werd. Dit was te verwachten aangezien honden met MG een hoger risico hebben op aspiratiepneumonie, wat te wijten is aan anatomische verschillen. Het percentage honden in de controlegroep (de groep die geen vaccin kreeg) dat overleed aan aspiratiepneumonie was gelijkaardig. 100% van de gevaccineerde honden genas dus maar omdat 25% stierf voor het vaccinatieschema afgewerkt werd, kan men enkel zeggen dat het percentage dat in remissie ging, steeg van 17% naar 75%.
Deze resultaten suggereerden dat de aanpak om geassocieerde antigeenfragmenten na te bootsen auto-immuunziektes zoals MG in een lange termijn remissie zou kunnen dwingen. Voor MG-patiënten zou dit betekenen dat er een doelgericht therapeutische aanpak wordt aangeboden die slechts drie injecties vereist, met een significante en blijvende verbetering of zelfs genezing tot gevolg.
De techniek werd ontdekt door professor J. Edwin Blalock, verbonden aan de Universiteit van Alabama te Birmingham (Verenigde Staten). Blalock is eveneens CSO van CuraVac.
Einde project
Het project werd stopgezet in 2018. In de vijf jaar werd aangetoond dat het gebruikte vaccin veilig is. Er waren bij de zestien patiënten die in de eerste fase zijn gevaccineerd geen negatieve bijwerkingen opgetreden. De gebruikte dosering was echter te laag om een goede immuunrespons tegen het vaccin op te wekken, zodanig dat de patiënten geen positieve invloed van het vaccin op hun symptomen ondervonden.
Verder bleek het onmogelijk om een fase 2-onderzoek op te zetten, waaraan veel meer patiënten zouden meedoen. Belangrijke reden daarvoor was de weigering van de medisch-ethische commissie van het LUMC om medewerking aan het onderzoek te verlenen. Er was ook onvoldoende geld beschikbaar om nog een nieuwe batch vaccin te maken, die op patiënten gebruikt mag worden.
Deze resultaten suggereerden dat de aanpak om geassocieerde antigeenfragmenten na te bootsen auto-immuunziektes zoals MG in een lange termijn remissie zou kunnen dwingen. Voor MG-patiënten zou dit betekenen dat er een doelgericht therapeutische aanpak wordt aangeboden die slechts drie injecties vereist, met een significante en blijvende verbetering of zelfs genezing tot gevolg.
De techniek werd ontdekt door professor J. Edwin Blalock, verbonden aan de Universiteit van Alabama te Birmingham (Verenigde Staten). Blalock is eveneens CSO van CuraVac.
Einde project
Het project werd stopgezet in 2018. In de vijf jaar werd aangetoond dat het gebruikte vaccin veilig is. Er waren bij de zestien patiënten die in de eerste fase zijn gevaccineerd geen negatieve bijwerkingen opgetreden. De gebruikte dosering was echter te laag om een goede immuunrespons tegen het vaccin op te wekken, zodanig dat de patiënten geen positieve invloed van het vaccin op hun symptomen ondervonden.
Verder bleek het onmogelijk om een fase 2-onderzoek op te zetten, waaraan veel meer patiënten zouden meedoen. Belangrijke reden daarvoor was de weigering van de medisch-ethische commissie van het LUMC om medewerking aan het onderzoek te verlenen. Er was ook onvoldoende geld beschikbaar om nog een nieuwe batch vaccin te maken, die op patiënten gebruikt mag worden.
Bronnen: Buzz4Bio, Curavac, Het Nieuwsblad, Myasterix, Vereniging Spierziekten Nederland
Met dank aan prof. dr. Mercelis voor de uitgebreide informatie over de studie en aan dr. Stéphane Huberty voor de toevoegingen.
Deze tekst is gelezen en goedgekeurd.
Met dank aan prof. dr. Mercelis voor de uitgebreide informatie over de studie en aan dr. Stéphane Huberty voor de toevoegingen.
Deze tekst is gelezen en goedgekeurd.